PARDAYAN – KİRACI MAL SAHİBİ İKİLEMİ

SERMED ÇINAR

Kiracı – mal sahibi ilişkisinin, yaptığım işle ilintili olması, konuya vakıf olmam sebebiye, tüm samimiyetimle, objektif olarak düşüncelerimi ve sonucun nerelere varacağını size sunacağım.

Ülkede enflasyon % 80 olarak kayıtlarda; çok daha üzerinde olduğunu hepimiz iyi biliyoruz; hükümet kira artışını en fazla % 25 oranında belirleyip bunun aynı oranda devamını da söylediğinde, hükümet kiracının yanında olduğunu ifade etmiş oldu, ya da olmak zorunda olduğunu, çünkü, memuruna, işçisine enflasyon oranında zam veremiyor. Bir anlamda, mal sahibinden ziyade, kiracıya, daha zor geçinen kesim gözüyle bakıyor. Kiralık ev zinciri olanlar hariç, sadece kira geliriyle geçinen mal sahipleri de göz ardı edilmiş oluyor.

Kiracı, ev sahibinin kira arttırımı konusundaki feveranına, hükümet böyle belirledi, istediğin yere git şikayet et, şeklinde cevap veriyor. Şikayetler o denli çok arttı ki, mahkemeden önce mahkemelerin işlevi bu tür davalarla meşgul edilmesin diye yeni icat olunan, Kira Tespit Komisyonuna müracaat ediliyor. Buradaki hakimler de, önce aynı emlakçıların yaptığı gibi, arabuluculukla her iki tarafı da memnun edecek bir artışta buluşturmak için çaba sarf ediyor, anlaşma olmazsa o zaman belli olan artış yüzdesi devam ediyor.

Görünen o ki, hükümet kiracısına daha yakın, onu daha iyi kolluyor; hal böyle değil elbette, yani ilk raundu kiracı kazansa da, daha maç devam ediyor. Mal sahibi kendi haklarını artık daha iyi öğrenmek için yola çıkıyor, bakıyor kiracı 5 sene oturmayı tamamladığında, eksper getirtip, gayri menkulünün, aynı semtteki emsal yeni fiyatı tespitini yaptırarak kiracısına, ya bu parayı ödersin, ya da gidersin deme hakkı doğduğunu ve hele kiracı 10 sene oturmayı tamamlamışsa, herhangi bir gerekçeye lüzum kalmadan çıkarabileceğini öğreniyor.

Maçın müddeti son raunda uzasa da sonuçta maçı mal sahibi kazanıyor. Kiracı anlaşamadığı ev sahibinin evini terk edip, piyasadaki yeni fiyatlı bir kiralık ev aramak zorunda kalıyor. Sonuçta yağmurdan kaçarken doluya yakalanmış oluyor. Daha da kötüsü, bu kira artışından muzdarip ev sahipleri; eskiden kirayı ödeyebilir mi düşüncesiyle kiracıya imzalattırılan tarihsiz tahliye taahhütnamesini illaki istiyor, ama buradaki istem kirayı ödeyebilir mi endişesi değil, bir sene sonra yeterli kira artışını yapmazsa, kolaylıkla çıkarayım diye, dahası ev sahiplerinin birinci tercihi uzun süreli oturmayacak olan tayinci memurlar, onlarla hır çıkma olasılığı çok düşük ve en kabadayısı 4 sene sonra çıktığında, evini o günün şartlarında kiraya verebilmek.

Naçizane tavsiyem, bugüne kadar sorun yaşamadığınız kiracı ve ev sahibi olarak, her iki tarafın da asgari müşterekte buluşup anlaşması, mahkeme köşelerinde uğraşmanın vereceği stresi de yaşamamak, yaşatmamak.

Hoş Kalın.